Borówka amerykańska (Vaccinium corymbosum) – zwana poprawnie borówką wysoką, wywodzi się z Ameryki Północnej, gdzie rośnie w stanie naturalnym. Wraz ze wzrostem ludności i rozwojem miast rosło zapotrzebowanie na owoce leśne, które odznaczają się nie tylko walorami smakowymi, ale także – zdrowotnymi. W związku z czym zaczęto przenosić ją ze środowiska naturalnego w inne miejsca, jednak początkowo z miernym powodzeniem.

Naukowe podstawy w uprawie borówki amerykańskiej zapoczątkował amerykański botanik dr Coville. Określił on wymagania glebowe tej rośliny, opracował sposoby jej rozmnażania oraz zaczął prowadzić selekcję najbardziej wartościowych roślin. Dzięki czemu w latach 20-tych XIX wieku zaczęto zakładać pierwsze plantacje w Ameryce Północnej i w Europie.

Najważniejsze cechy to plenność i pora dojrzewania owoców. Owoce mogą dojrzewać od połowy lipca do końca września, w związku z tym wyodrębniono 3 grupy odmian: wcześnie dojrzewające, o średniej porze dojrzewania i późno dojrzewające.

Pierwszą odmianą uprawną wyselekcjonowano z dzikiej rośliny, którą wprowadzono do uprawy w USA pod nazwą ‘Brooks’ w 1908 roku. Wkrótce znaleziono krzew borówki wysokiej wąskolistnej, odznaczającą się słabym wzrostem, ale wczesnym dojrzewaniem owoców i dużą wytrzymałością na mróz. Była to przyszła odmiana ‘Russell’. Zatem te dwie odmiany stały się podstawą krzyżowań. W wyniku tych prac powstawało coraz więcej odmian. Do dzisiaj wyselekcjonowano aż 450 odmian.

W poniższym artykule zaprezentujemy Państwu cenne porady aby sadzenie, pielęgnacja ani uprawa borówki amerykańskiej nie stanowiły kłopotu.

1. Walory zdrowotne owoców borówki amerykańskiej

Duży popyt na owoce borówki amerykańskiej jest spowodowany niewątpliwie ich walorami smakowymi a zwłaszcza zdrowotnymi. Ponieważ są one smaczne, soczyste, mają niewielką wartość energetyczną, bo zaledwie 61 kalorii (w 100g). Ponadto zawierają wiele cennych składników, ważnych dla zapobiegania wielu chorobom lub pomocnych w walce z nimi, jeżeli już wystąpią.

Dlaczego warto jeść borówki?

  • poprawiają wzrok i pracę oczu dzięki zawartości antocyjanów;
  • zapobiegają nadciśnieniu;
  • poprawiają pamięć, szczególnie u ludzi starszych, dzięki zawartości flawonoidów;
Borówka amerykańska CHANDLER - sadzonki

Fot. Borówka wysoka CHANDLER – owoce

  • obecność fitoestragonu blokuje działanie enzymów przyczyniających się do powstawania tzw. Nowotworów hormonozależnych, tj. nowotworów piersi, tarczycy, wątroby, zaś obecny w owocach kwas elagowy przeciwdziała rozwojowi nowotworów płuc, krtani, przełyku;
  • zawartość garbników wspomaga układ pokarmowy, gdyż działają one przeciwbakteryjnie i usuwają toksyny oraz szkodliwe produkty przemiany materii;
  • owoce zawierają dużą ilość witamin: C, B6, A, E, K oraz minerały: wapń, żelazo, magnez, fosfor, potas, sód, cynk;
  • w liściach borówki wysokiej zawarte są proantocyjanidyny, które zapobiegają marskości wątroby.

Należy pamiętać, że te wszystkie dobroczynne substancje są najbardziej aktywne w owocach surowych, a wszystkie przetwory osłabiają ich działanie. Zatem najlepszą konserwacją jagód borówki amerykańskiej jest ich mrożenie.

2. Sadzenie, uprawa i pielęgnacja

W warunkach naturalnych w Ameryce Północnej borówka amerykańska rośnie w lasach sosnowych, głównie w miejscach nieco obniżonych. Wskutek czego borówka amerykańska dobrze czuje się na glebach kwaśnych, dość wilgotnych, ale nie zalewanych.

Borówka amerykańska NORTH COUNTRY

Fot. Borówka wysoka NORTH COUNTRY w uprawie amatorskiej

Jak prawidłowo sadzić borówkę amerykańską?

  1. W uprawie amatorskiej najlepiej wykopać dołek o gł. 30-40 cm i zakwasić podłoże kwaśnym torfem.
  2. Umieszczamy sadzonkę w dołku.  Następnie wkładamy sadzonkę na taką głębokość, aby górna warstwa bryły korzeniowej została posadzona na równi z poziomem gruntu.
  3. Po zasypaniu prostujemy sadzonkę, ubijamy lekko ziemię i obficie podlewamy.
  4. Następnie wokół posadzonych krzewów kładziemy ściółkę z trocin lub kory drzew iglastych.
  5. Najlepiej jest sadzić borówkę amerykańską wiosną, początkiem maja. Zarówno dobrym terminem jest jesień, od września do pierwszej połowy listopada.
  6. Krzewy sadzimy w rzędach w odległości od 0,8 m do 1,2 m od siebie.

Jest to roślina światłolubna, więc należy wybrać miejsce raczej nasłonecznione, gdyż w cieniu owocuje słabiej i później dojrzewa. Jest to co prawda roślina, która sama się zapyla, ale wyższe plony uzyskuje się z zapylenia krzyżowego, dlatego też lepiej jest posadzić w bliskiej odległości krzewy różnych odmian.

Jakie warunki lubi borówka amerykańska?

Podobne wymagania co do gleby mają wszystkie odmiany uprawne borówki amerykańskiej – powinna to być gleba kwaśna o ph 4,3 – 4,8, o dużej zawartości materii organicznej. Na dodatek gleba powinna być wilgotna, a przy tym przewiewna i przepuszczalna.

Borówka wysoka ma niskie wymagania pokarmowe, dlatego też nie należy przesadzać z jej nawożeniem. Jednak w przypadku gdy rosną w glebie o małej zawartości składników pokarmowych, to należy zastosować nawóz wieloskładnikowy z przewagą azotu. Borówki nawozimy maksymalnie dwa razy w roku – przed kwitnieniem i w drugiej połowie czerwca. Z kolei jesienią można zastosować nawóz z przewagą potasu.

Przy uprawie borówki ważne jest jej odpowiednie nawadnianie, szczególnie w okresach suszy wiosną i latem, gdyż brak wody powoduje, że rośliny słabo rosną i owocują. Pamiętać trzeba o tym, by podłoże było wilgotne, ale nie zalane, tzn. aby rośliny nie stały w wodzie, gdyż wówczas obumierają korzenie.

Borówka amerykańska jest rośliną mrozoodporną, zimą wytrzymuje mrozy do -30 stopni Celsjusza. Jednakże niebezpieczne dla jej kwiatów są wiosenne przymrozki. Przy kilkunastostopniowych przymrozkach w okresie wiosennym należy rośliny dość obficie zraszać lub okrywać.

Borówka amerykańska PINK LEMONADE - sadzonki

Fot. Nietypowy kolor owoców u odmiany PINK LEMONDE

Do zabiegów pielęgnacyjnych należy także cięcie roślin. Najlepiej wykonać je w okresie spoczynku rośliny, tj. luty, marzec. Pędy chore i złamane należy usuwać na bieżąco w ciągu całego roku. Sposoby cięcia zależą od odmiany rośliny. U odmian, które tworzą wyniosłą koronę należy wycinać pędy ze środka krzewu oraz oczywiście chore, zaś u odmian o pędach zwisających ku ziemi usuwać pędy zewnętrzne. Starsze rośliny powyżej 5 lat należy przyciąć całkowicie na wysokość 10-30 cm od powierzchni ziemi. Odmłodzone rośliny będą lepiej owocowały.

3. Odmiany borówki amerykańskiej

Borówka amerykańska NORTH COUNTRY

Fot. Borówka wysoka NORTH COUNTRY

Ojczyzną borówki amerykańskiej są Stany Zjednoczone, stąd też zdecydowana większość opisanych odmian to odmiany amerykańskie. Obecnie kilka państw również prowadzi prace nad selekcją nowych odmian, które stają się coraz popularniejsze także u nas, jak np. odmiany australijskie czy nowozelandzkie. Ameryka Południowa, Afryka Południowa, Japonia, Chiny, a spośród krajów europejskich – Niemcy wyselekcjonowały własne odmiany.

Borówka amerykańska jest nadal nową rośliną uprawną, ale cieszy się coraz większym zainteresowaniem wśród amatorów owoców jagodowych. W Polsce powstaje coraz więcej plantacji tej cennej rośliny ze względu na smaczne i zdrowe owoce, które mogą być dostępne w stanie surowym od wczesnego lata do później jesieni, a zimą możemy je spożywać w przetworach.

Borówka amerykańska – sadzonki

W naszym sklepie internetowym oferujemy 3-letnie sadzonki borówki amerykańskiej w doniczkach C2. Mają wysokość ok. 40-60 cm w zależności od odmiany. Oferujemy do sprzedaży najpopularniejsze odmiany borówki amerykańskiej dostępne na Polskim rynku. Odmiany dzielimy na trzy grupy:

Wczesne odmiany – owoce dojrzewają w 2 połowie lipca:

  • CHANTICLLER – cechuje się średnim wzrostem, krzew osiąga 1,6 m wysokości. Owoce również średniej wielkości – ok. 1,7 g, słodkie, lekko kwaskowate, o przyjemnym aromacie.
  • DUKE – krzew rośnie silnie do 1,8 m, liście ma duże, skórzaste. Owoce średniej wielkości, jędrne, okrągłe z małą blizną poszypułkową o winno-słodkim smaku. Z kilkuletniego krzewu można zebrać 5-8 kg owoców, czyli bardzo plenna odmiana.
  • EARLIBLUE – odznacza się silnym wzrostem, ma wzniesioną koronę, sztywne pędy. Owoce zebrane są w grona, duże lekko spłaszczone, jasnoniebieskie, smaczne z niewielką poszypułkową blizną.
  • HANNAH’S CHOICE – rośnie intensywnie do 2 m wysokości, ma wzniesiony pokrój. Owoce są duże – ok. 2 cm średnicy, słodkie.
  • PATRIOT – należy do roślin o średnim wzroście – osiąga ok. 1,2 m wysokości, nieco spłaszczona. Owoce są bardzo duże, owalne, jasnoniebieskie z małą blizną poszypułkową, bardzo aromatyczne.
  • REKA – wyhodowana w Nowej Zelandii. Rośnie dość szybko, dorasta do 1,2 – 1,8m wysokości. Owoce smaczne, słodko-winne. Odmiana bardzo plenna, owoce średniej wielkości dojrzewające dość równomiernie.
  • SPARTAN – rośnie silnie do 2 m, ma wzniesiony pokrój, ale luźny. Owoce są duże z małą blizną poszypułkową, zaliczane do najsmaczniejszych. Z jednego krzewu można zebrać ok. 6 kg owoców.

Odmiany średnio-późne – owoce dojrzewają końcem lipca i w sierpniu:

  • BLUECROP – cechuje ją silny wzrost do 2 m wysokości. Owocuje obficie, jagody są duże, kuliste.Odmiana uprawiana najczęściej.
  • BLUEJAY – roślina o silnym wzroście. Pędy są wzniesione, ale lekko się rozkładają. Owoce średniej wielkości, odporne na pękanie.
  • BONIFACY – to pierwsza polska odmiana. Dorasta do 2 metrów wysokości. Owoce duże, kuliste, zebrane w duże, luźne grona. Owocuje bardzo obficie.
  • BONUS – owoce są duże – ok. 3 cm średnicy, okrągłe, jasnoniebieskie, słodkie. Z jednej rośliny można zebrać ok. 6 kg owoców.
  • CHANDLER – cenna odmiana ze względu na plenność i duże owoce o średnicy 25-35 mm (największe owoce wśród dotychczasowych odmian). Wyróżnia się ponadto długim okresem zbioru jagód, który trwa od 4 – 6 tygodni, a z jednego krzewu można zebrać nawet do 8 kg owoców.
  • DENISE BLUE – owoce smaczne, słodkie, z lekko kwaskową nutą o kolorze jasno-niebieskim. Bardzo plenna, z jednego krzewu można uzyskać do 8kg owoców.
  • GOLDTRAUBE – rośnie dość intensywnie i osiąga ok. 1,5 m wysokości. Owoce ma duże i smaczne.
  • IVANHOE – osiąga 1,5 m wysokości, pokrój jajowaty. Owoce duże, lekko spłaszczone, jasnoniebieskie, zwarte w luźne grona, słodkie i smaczne.
  • NELSON – rośnie silnie, dość gęsty, osiąga średnią wysokość – ok. 1,5 m. Owoce są duże, podobne do owoców odmiany ‘Spartan’. Zebrane są w luźne grona.
  • NORTHBLUE – charakteryzuje się małymi wymaganiami i wysoką odpornością na mrozy. Bardzo obficie owocująca, a jej owoce są bardzo aromatyczne i smaczne.
  • NORTH COUNTRY – najwolniej rosnąca odmiana borówki wysokiej, dorasta do 0,6 m wysokości. Owoce o średnicy ok. 1 cm, są bardzo ciemne, smaczne.
  • SIERRA -rośnie dość szybko, dorasta do 2m wysokości. Owoce smaczne, aromatyczne. Są duże, o średnicy od 1 do 2cm. Owoce nadają się zarówno do bezpośredniego spożycia, jak i na przetwory.
  • TORO – krzew rośnie intensywnie, pędy ma wzniesione. Owoce są bardzo duże, zebrane w długich gronach, dlatego przypominają winogrona. Są matowoniebieskie. Tę odmianę uważa się za bardzo dobrą.

Późne odmiany – owoce dojrzewają we wrześniu:

  • BLUEGOLD – krzew rośnie silnie, ale raczej bardziej na szerokość niż wysokość. Liście są skórzaste, ciemnozielone. Odmiana dość plenna, owoce są średniej wielkości, jasnoniebieskie i smaczne.
  • BRIGITTA – cechuje ją silny wzrost, zarówno na wysokość jak i szerokość. Odmiana dość plenna, o średniej wielkości owocach, które są lekko kwaskowate. Odmiana ta pochodzi z Australii, dlatego należy ją uprawiać tylko w najcieplejszych rejonach Polski.
  • DARROW – cechuje ją silny wzrost, liście ma małe, wąskie. Owoce są atrakcyjne ze względu na swoją wielkość – ok. 2,5 cm średnicy. Są jasnoniebieskie, nieco spłaszczone o winno-słodkim smaku.
  • ELLIOT – charakteryzuje się silnym wzrostem, ma zwarty pokrój. Liście są małe, grube, jasnozielone. Dość plenna odmiana. Owoce są średniej wielkości, pokryte popielatoszarym nalotem, o smaku słodko-winnym. Jest to najpóźniej dojrzewająca odmiana, bo owoce dojrzewają dopiero w 2. Połowie września.
  • ELIZABETH – cechuje ją silny wzrost, dorasta do 1,8 m wysokości i osiąga szerokość ok. 1 m. Liście mają barwę ciemnozieloną. Owocuje bardzo obficie, owoce kuliste, ciemnoniebieskie, słodkie.
  • RUBEL – to stara odmiana, wyselekcjonowana już na początku XX w. Rośnie intensywnie w górę, osiąga ok. 2 m wysokości. Jagody nie są duże, ale ze względu na późny okres dojrzewania może uzupełniać braki witamin i innych ważnych mikroelementów.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *